Stres jest na dobre wpisany w nasze codzienne życie. Zarówno, w domu czy w pracy jesteśmy na niego nieustannie narażeni. Naukowcy od dawna prowadzą badania nad jego wpływem na nasze zdrowie.
Pozytywny i negatywny stres
Pojęcie stres pojawiło się w 1926 roku w nauce o zdrowiu. Wprowadził je lekarz H. Selye. Przede wszystkim dokonał też rozgraniczenia na stres konstruktywny i destruktywny. Ten pierwszy może stanowić motor napędowy naszych działań, w rezultacie działa na nas konstruktywnie. Dzięki niemu realizujemy kolejne cele, nie boimy się podejmować nowych wyzwań.
Z kolei dystres działa na ludzki organizm niekorzystnie. Przewlekły stres powoduje bardzo często problemy zdrowotne. Najczęściej przyczynia się do pojawiania się do odczuwania chronicznego zmęczenia, migren, zespołu jelita drażliwego, zawałów, wylewów i zaburzeń emocjonalnych.
Trzy stadia odczuwania stresu z punktu biologii
Selye wprowadził także pojęcie stresu biologicznego, który podzielony jest na trzy stadia.
- Pierwsza stadium to reakcja alarmowa, organizm mobilizuje wtedy swoją energię do walki z niebezpieczeństwem lub stresorem. Wzrasta wtedy ciśnienie krwi i następuje wzrost temperatury ciała.
- Drugie stadium to etap przyzwyczajenia się, w którym człowiek toleruje zaistniałą sytuację, ale zaczyna mieć problemy z innymi bodźcami, które do tej pory nie były zagrażające.
- Ostatnie stadium jest najbardziej niebezpieczne. Człowiek przestaje sobie radzić z czynnikami stresującymi. Prowadzi to do nieodwracalnych zmian w organizmie, a czasami nawet do śmierci.
Jakie reakcje organizmu powoduje stres?
Skutki stresu odczuwa cały organizm. Przede wszystkim w stan gotowości postawione jest ciało i umysł. Jedną z pierwszych reakcji fizjologicznych na stres jest przyśpieszony puls i rozszerzenie źrenic. Następnie nasze ciało zaczyna bardziej się pocić, pojawia się odczuwalne napięcie mięśni rąk i nóg a także suchość w ustach. Sztywnieje nam także kark, pojawia się czasami niemożliwość zebrania myśli. Z punktu widzenia psychologicznego do objawów odczuwanego stresu niewątpliwie można zaliczyć ogólne rozdrażnienie, agresję, nadpobudliwość, odczuwanie lęku, apatię i przygnębienie. Do pozostałych symptomów stresu możemy także zaliczyć utratę apetytu chociaż zdarza się także napady głodu. Często pojawiające się trudności z zasypianiem, zmienność nastrojów, nadużywanie alkoholu i brak poczucia sensu życia.
Najbardziej niebezpieczny dla naszego zdrowia jest chroniczny stres, który powoduje szereg chorób i problemów emocjonalnych.